306. IV. Sándor pápának a pannonhalmi apátság szabadalmait tárgyazó intézkedése. 1256.

Alexander Episcopus seruus seruorum Dei venerabilibus fratribus vniuersis Archiepiscopis et Episcopis per Regnum Vngarie constitutis salutem et Apostolicam benedictionem. Religionis domum Domini decorantis desiderantes augmentari, si nostro in hac parte affectui contrarius quomodolibet succedat effectus, uehementer dolendum est nobis, et salubrem circa hoc debemus adhibere medelam solicitudine oportuna. Sane sicut accepimus dilecto filio Abbate Sancti Martini supra Pannoniam ad Romanam Ecclesiam nullo medio pertinentis Ordinis Sancti Benedicti Jauriensis Diocesis referente, Beati Benedicti excellentissimus ordo in Regno Vngarie tum propter ipsius Regni depopulationem a Tartaris olim factam, tum propter Abbatum et monachorum in monasteriis eiusdem Regni degentium insolentiam ad tantam dissolucionis miseriam iam deuenit, quod omnino peribit ibidem, nisi celeri eidem remedio per Diuinam clementiam et Apostolice Sedis prouidentiam succuratur. Vnde nos de eodem Abbate plenam in Domino fiduciam obtinentes, eligendi tres Abbates ipsius Ordinis zelum habentes, ipsius cum consilio et assensu Capituli dicti Ordinis generalis, ac una cum eisdem Abbatibus regulariter uisitandi, corrigendi et reformandi auctoritate nostra in prefatis monasteriis tam in capite, quam in membris, que uisitationis, correctionis et reformationis officio uiderint indigere, plenam sibi concessimus hac uice per nostras litteras facultatem. Quocirca Vniuersitati uestre per Apostolica scripta in virtute obedientie districte precipiendo mandamus, quatenus Abbates, Priores seu monachos, quos incorrigibiles inuenerit, et eorum sic exigentibus culpis dictus Abbas cum eisdem tribus Abbatibus sibi iuxta tenorem concessionis Apostolice adiungendis regulariter punierint seu constituerint justicia exigente juxta ipsius Ordinis instituta, nullo modo in sua foueatis rebellione, seu etiam defendatis. Datum Anagnie VI. Idus Octobris Pontificatus nostri anno secundo.

(Eredetie a pannonhalmi főapátság levéltárában.)