202. IV. Miklós pápa II. Uros Istvánt szerb királyt inti, hogy a római egyház egységéhez térjen. 1288.

Nicolaus Episcopus seruus seruorum Dei viro magnifico Urosio Illustri Regi Sclavorum gratiam, per quam gloriam obtineat in futuro. Eterni patris immensa benignitas humani generis casum, quod primi hominis culpa corruerat, ineffabili respiciens pietate, ac illum, quem diabolica prostraverat invidia suggestione dolosa, volens ex caritate nimia misericorditer reparare, filium suum unigenitum consubstantialem sibi de celi excelso solio ad infima mundi misit, qui preelecte virginis utero, Sancti Spiritus cooperatione conceptus, et ex amina rationali et carne humana verus homo factus, ac per hoc perfectus Deus, perfectus homo, unus Dominus Jesus Christus, una persona in utraque perfecta natura, cunctis visibilem se ostendit, et salubribus homines institutis informans, vitamque ipsius indice perfecte doctrine demonstrans, dignatus est post sancte conversationis exempla et evangelice institutionis eloquia sub dire mortis supplicio mortem pati, ut de amaro mortis sue calice temporalis hauriret homo vite dulcedinem sempiterne. Pro ipsius ergo generis humani redemptione, Christus se hostiam exhibeus, salutis dicti generis humani hoste postrato, illud de opprobrio servitutis eripuit ad gloriam libertatis, superne illi patrie hostium reserando, et deinde resurgens a mortuis, ac in celum ascendens, Spitirum Sanctum sibi patrique consubstantialem et ab utroque pariter procedentem misit in Apostolos, quo congregavit, univit st roboravit Ecclesiam, cui Beatum Petrum Apostolorum principem prefecit, ac vicarium sibi reliquit in terris, animarum curam committens eidem, ut earum saluti, pro qua suam humiliavit altitudinem, intenderet vigilanter, tradendo sibi claves Regni Celorum, per quas ipsi suique successores potestatem aperiendi eiusdem Regni januam 315obtinerent. Unde nos predicti disponente Domino, licet immeriti successores effecti, super omnia, que nobis ex iniuncto incumbunt officio ad tuam aliorumque salutem nostre intentionis dirigimus aciem, ad hanc precipue mentis nostri destinamus affectum, circa ea diligenti studio et studiosa diligentia sedulo vigilamus, ut deviantes in viam veritatis adducere, omnesque lucrum facere Deo, sua nobis cooperante gratia, valeamus. Verum quia nemo pervenire valet ad viam veritatis eiusdem, nisi per fidem Catholicam a Deo et Sanctis Apostolis traditam, quam Sancta Romana Ecclesia profitetur et servat, Magnitudinem tuam monemus, deposcimus et hortamur iu domino Jesu Christo, quatenus pie considerans, quod una est fides, extra quam nullus omnino salvatur, et sine qua Deo impossibile est placere, ad ipsius venias fidei unitatem, camque fideliter teneas et observes, nichilominus populum tue ditioni Regis eterni potestate subiectum ad eandem unitatem reducas, et in illius observatione tuo exemplo laudabili et piis exhortationibus studeas conservare, ita quod ex hoc a patre luminum eterni consequaris luminis claritatem. Ceterum quia humana renitente natura, uno eodemque tempore diversis locis personaliter adesse nequimus, ne ullatenus negligentie relinquamus absentes, ad eos viros providos et discretos transmittimus vice nostra, ipsorum ministerio circa illos Apostolice servitutis debitum exolventes, propter quod viros electos de fratrum Minorum Ordine, viros utique pauperes in hoc mundo, in fide divites, in lege Domini plenius eruditos, dilectos scilicet filios fratres Marinum et Cyprianum latores presentium, ad te duximus destinandos, ut tu tuusque populus ipsum Dei filium Jesum Christum, suam gloriosam matrem ac fidei Christiane observationem ipsorum fratrum salutaribus traditionibus plenius agnoscatis. Fides autem Catholica hec est: Credimus hanc Sanctam Trinitatem, non tres Deos, sed unum Deum omnipotentem, eternum, invisibilem et incommutabilem; credimus Sanctam Catholicam et Apostolicam unam esse veram Ecclesiam, in qua unum datur baptisma et vera omnium remissio peccatorum; credimus etiam veram resurrectionem eiusdem carnis, quam nunc gestamus, et vitam eteruam; credimus etiam novi et veteris testamenti, legis ac Prophetarum 316et Apostolorum unum esse auctorem, Deum ac Dominum omnipotentem. Hec est vera fides Catholica, ac hanc super dictis articulis tenet et predicat Sacrosancta Romana Ecclesia: sed et propter diversos errores a quibusdam ex ignorantia et ab aliis malitia introductos, dicit et predicat eos, qui post baptismum in peccata labuntur, non rebaptizandos; sed per veram penitentiam suorum posse consequi veniam peccatorum. Quod si vere penitentes in caritate decesserint, antequam dignis penitentie fructibus de commissis satisfecerint et omissis, eorum animas penis purgatoriis post mortem purgari, et ad penas huiusmodi revelandas prodesse eis fidelium vivorum suffragia, misse scilicet sacrificia, orationes et elemosinas, et alia pietatis officia, que a fidelibus pro aliis fidelibus fieri consveverunt secundum Ecclesie instituta. Illorum igitur animas, qui post sacrum baptisma susceptum nullam omnino peccati maculam incurrerunt; illas etiam, que post contractam peccati maculam, vel in suis manentes corporibus, vel eisdem exute, prout superius dictum est, sunt purgate, in celum mox recipi. Illorum autem animas, qui in mortali peccato, vel cum solo originali decedunt, mox in infrernum descendere, penis tamen disparibus puniendas, eadem Sancta Romana Ecclesia credit et firmiter asseverat, et quod nichilominus in die judicii, omnes homines ante tirbunal Christi cum suis corporibus comparebunt, reddituri de factis propriis rationem. Tenet etiam et docet eadem Romana Ecclesia, septem esse ecclesiastica sacramenta; unum scilicet baptizma, de quo dictum est supra; aliud est sacramentum confirmationis, quod per manus impositionem Episcopi conferunt crismando renatos; aliud est penitentia; aliud eucharistia; alud est sacramentum ordinis; aliud est matrimonium; aliud est extreme unctio, que secundum doctrinam Beati Jacobi irfirmantibus exhibetur. Sacramentum eucharistie ex azimo conficit eadem Romana Ecclesia, tenens et docens, quod in ipso sacramento panis vere transsubstantiatur in corpus, et vinum in sanguinem domini Jesu Christi. De matrimonio vero tenet, quod nec unus vir simul plures uxores, nec una mulier simul habere permittitur plures viros; soluta vero lege matrimonii per mortem alterutrius coniugum, secundas et tertias et deinceps nuptias successive licitas esse dicit, si impedimentum canonicum ex causa alia non obsistat. Ipsa quoque Sacrosancta Romana Ecclesia summum et plenum Primatum et Principatum super universam Catholicam Ecclesiam obtinens, quem se ab ipso Domino in Beato Petro Apostolorum principe sou vertice, cuius Romanus Pontifex est successor, cum potestatis plenitudine recepisse veraciter et liumiliter recognoscit, sicut pre ceteris tenetur fidei veritatem defendere, sic et si que de fide suborte fuerint questiones, suo debet iudicio diffinire. Ad quam potest gravatus quilibet in negotiis ad forum ecclesiasticum pertinentibus appellare, sed et in omnibus causis ad examen ecclesiasticum spectantibus ad ipsius potest recurri iudicium, et eidem omnes ecclesie sunt subiecte, ipsarumque Prelati, et obedientiam et reverentiam sibi debent; apud quam sic plenitudo potestatis consistit, quod ecclesias ceteras ad sollicitudinis partem admittit. Quarum multas, et Patriarchales precipue diversis privilegiis eadem Romana Ecclesia honoravit, sua tamen prerogativa tam in generalibus Conciliis, quam in quibuscumque aliis semper salva. Datum Reate X. kalendas Augusti. Pontificatus nostri anno primo.

(IV. Miklós pápa Regestáiból, Theiner Monumenta stb. I. k. 360. l.)