281. Lodomér esztergami érsek Timoté zágrábi püspöknek kérésére a kiközösítési itéletet, melyet ez a zágrábi egyház kirablása és elpusztításának folytán Henrik bán fiai ellen kimondott, helyben hagyja és magáévá teszi. 1281.

Lodomerius Dei gracia Strigoniensis Archiepiscopus, eiusdem loci Comes Perpetuus, et Capitulum Ecclesie sue Strigoniensis universis Christi fidelibus presentes literas inspecturis salutem in auctore salutis. Universitati vestre tenore presencium cupimus esse notum, quod discretus vir Magister Paulus, Canonicus Zagrabiensis, ex parte venerabilis patris domini Thymothei Episcopi Zagrabiensis ad nostram presenciam accedens, nobis exhibuit literas eiusdem domini Episcopi de verbo ad verbum formam huiusmodi continentes:

Venerabilibus in Christo patribus, dominis L(odomerio) Dei gracia Archiepiscopo Strigoniensis Ecclesie, D(ionisio) Jauriensi, P(etro) Transiluano et A(ndree) Agriensi, T(home) Waciensi Episcopis, et Magistris A ... Preposito Albensi, ac viris Reverendis et religiosis, fratribus P... Priori Provinciali Ordinis Fratrum Predicatorum per Vngariam et Sclauoniam, A ... Ministro Ordinis Fratrum Minorum per Vngariam et Sclauoniam, et A ... Priori Heremitarum Ordinis Sancti Augustini, ac aliis universis Ecclesiarum Prelatis, Thymotheus miseracione Civina Episcopus Zagrabiensis mutuam in Domino caritatem. Noverit vestra paternitas, quod quinta feria proxima ante dominicam Oculi Mei, post nostrum recessum de curia venerabilis patris domini Philippi, Dei gracia Episcopi Firmani, et Apostolice Sedis Legati, ad quandam possessionem Episcopatus nostri, Wasca vocatam, venissemus, propter depredaciones Nicoali Bani tocius Sclauonie, et Comitis Henrici, filiorum Henrici Bani, ac eorum complicum et sequacium violentos descensus, destrucciones et depredaciones manifestas, sic invenimus eandem desolatam et destructam, quod non solum res vel bona illic residencium fuerunt ablata, verum eciam vix pauci homines propter destrucciones huiusmodi remanserunt in eadem; ubi eciam quinque mulieres expulse de suis domibus per eosdem, algore frigoris spiritum exalarunt. Pecudes eciam, scilicet oves et capras, quas pellere propter inpedimenta nivium non potuerunt, scorticaverunt et scorticari fecerunt propter pelles. Et cum postremo venissemus ad alias nostras possessiones, per continuos et violentos descensus Magistri Johannis, Comitis de Zana, Vrbaz, Guarig et Guethke, Nicolai Bani, et Comitis Henrici prefatorum, invenimus ipsas fere totaliter desolatas et destructas et bonis omnibus, que reperiri potuerunt, per eosdem spoliatas, contra libertatem ecclesiasticam et specialia privilegia ab illustribus Regibus Vngarie data et concessa et usque nunc inviolabiliter observata; contra que nullus Baronum vel Banorum aliquid attemptare presumpserit, in tantum, quod iam vix tenuis sustentacio haberi potest in eisdem. Iidem eciam Magister Johannes et Nicoalus Banus Comitatum de Guerzence, quem nobis excellentissimus dominus noster Ladizlaus Dei gracia Rex Vngarie contulit, detinent in nostrum et Ecclesie notre preiudicium et gravamen, nec eciam ad mandatum eiusdem domini Regis pluries destinatum, ac per literas dicti domini Legati requisiti et moniti, restituere et reddere minime curaverunt. Item iidem filii Henrici Bani, Johannes scilicet, Nicolaus Banus et Comes Henricus, decimas nostras in terris ipsorum et ad eorum iurisdiccionem spectantibus collegerunt, et per suos satellites colligi fecerunt in iniuriam Dei et Ecclesie sue Sancte. Insuper prefatus Nicolaus Banus fecerat quosdam officiales et vasallos Ecclesie nostre meliores et maiores iam pridem captivari, quos per quemdam predonem Regni, nomine Vritz, et publicum latronem in tantum fecerat tormentari, ut ea que habuerunt usque ad extremam exinanicionem extorserunt ab eisdem. Unde cum huiusmodi mala, vastus, spolia et destrucciones tam Episcopatus quam Capituli nostri iusticia exigente et urgente consciencia oculis conniventibus non possimus vel debemus pertransire, licet pluries per nos et nostrum Vicarium, qui tunc temporis gerebat nostras vices, requisiti, amoniti extiterint et inducti, eosdem Magistrum Johannem, Nicolaum Banum et Comitem Henricum ac ipsorum sequaces in festo Annunciacionis Beate Vinginis proxime preterito, in Wereuce, apud ecclesiam Fratrum Minorum, que in honore Beate Virginis Marie est constructa, plublice excommunicavimus in scriptis et denunciavimus excommunicatos, pulsatis campanis, candelis accensis et extinctis, et ab omnibus arcius evitandos, ac totam terram ipsorum ecclesiastico supponimus interdicto, donec de premissis excessibus et commissis dampnis et iniuriis illatis Deo, Ecclesie et nobis, ac fratribus nostris, Capitulo videlicet Zagrabiensi, satisfaciant. Quare vestre supplicamus paternitati diligenter requirendo et devote quatenus prefatos Magistrum Johannem, Nicolaum Banum et Comitem Henricum ac eorum complices vestra paternitas tamquam excommunicatos velit evitare, et ab omnibus arcius faciat evitari. Datum Zagrabie, in Sancto Sabbato anno Domini MCCLXXXI.

Nos vero predictis literis prefati domini Episcopi fidem ut debuimus credulam adhibentes, ac eius predictam excommunicacionis sentenciam approbantes, universitatem vestram requirimus et monemus, quatenus dictos filios Henrici Bani et ipsorum complices et sequaces, cum ad vos accesserint, tamquam excommunicatos et anatematizatos velitis arcius evitare, donce ipsi domino Episcopo et Ecclesie sue prestita satisfactione dampnorum et iniuriarum huiusmodi secundum formam Ecclesie fuerint legittime absoluti. Datum Strigonii, eodem anno, tercio de quindenarum Domice Resurrectionis.

(Tkalcsics, Monumenta historica Episcopatus Zagrabiensis I. köt. 206. l. V. ö. Fejér Cod. Dipl. V. köt. 3. r. 105. l.)