007. I. Géza király alapítja a Garam melletti szent-benedeki apátságot. 1075.

Amicis suis Reuerendis Conuentui Ecclesie Zoboriensis Nicolaus de Gara Regni Hungarie Palatinus et Judex Comanorum amiciam paratam cum honore. Noueretis, quod frater Nicolaus pro religioso viro domino fratre Cenardo Abbate Eeclesie Beati Benedicti de iuxta Gron stb. in octauis festi, Beati Jacobi Apostoli in anno Domini M° quadringentesimo quarto in figura nostri Judicij comparendo contra Sigismundum filium Georgij de Chythnek stb. asserens stb., quod cum prefatus dominus Abbas acceptis Stephano dicto Beerk de Nempty nostro et fratre Petro sacerdote vestro hominibus tercio die festi Beate Margarethe virginis et martiris in dicto anno preteritis ad facies possessionum, in Sosold existencium, videlicet Mend Zenth, Apaty et Lehota vocatarum, ad ipsam Ecclesiam ex donacione domini Geyse Primi, Regis Bele filij pertinencium; item medie partis tributi nunc in villa Ladimera ad Castrum Saaskw pertinentis, quod alias et antea in villa Geledwegh exactum fuisset et reciperetus, vicinis et commetaneis suis vniuersis inibi legitime conuocatis et presentibus accessisset, et metas earundem possessionum a tenutis dicti Castri per metas et cursus earundem in tenore instrumenti annotati domini Geyse Regis contentis hocmodo reambulare voluissent; quod incipiendo in fluuio Gron inibi, vbi quidam riuulus, qui dictas possessiones Radmera et Mend Zenth distingeret, in dictum flunium Gron caderet; et per ipsum riuulum contra cursum suum ad caput eundem diuidere; inde ad caput alterius riuuli Viduchky vocati; abhinc ad caput tercij riuuli Tapla nominati; et exinde per cursum eiusdem fluuij Tupla in dictum fluuium Gron exeundo ibidem terminasset; ibidem eciam medietatem dicti tributi legitime recaptiuando sibi, et cum predicto jure eis attineri possidendas per eosdem nostrum et vestrum homines dictas possessiones relinqui, et partem tributi statui facere intendissent; extunc Andreas Castellanus predicti Castri in persona Sigismundi de Chythnek premissis reambulacioni, recaptiuacioni et statucioni ipsi domino Abbati fiendis contradiccionis velamine obuiasset stb. (az ennek folytán támadt perben Chytneki Zsigmond »in octauis festi Beati Mychaelis Archangeli« Zsigmond királynak 1397-ki privilegiumát mutatta fel) quod quia Georgius de Chytnik Magister Dapiferorum Regalium, et Mychael de eadem frater eiusdem ad requisicionem dieti domini nostri Regis Castrum Sarus vocatum, quod eisdem pro alio Castro suo Hrusso vocato concambialiter contulisset, sibi resignare, ac tria milia et centum florenos auri per centum denarios nouos presentis monete compatando Sue Celsitudini numarare curasset; ideo ipse dominas Rex stb. Catrum suum Saaskw vocatum in Comitatu Borsiensi stb. eisdem Magistris Georgio et Mychaeli de Chytnik, ac eorum heredibus jure perpetuo donandum duxisset stb. (a miben 1397. a Garam-melletti szent benedeki konvent által statuáltatott. Az után Zsigmond király egy 1406-ki »in Zalahta feria tercia proxima ante festum Exaltacionis Sancte Crucis« kelt, s »fidelibus suis viro Magnifico domino Nicolao de Gara Regni Hungarie Palatino et Judici Comanorum, vicesque suas in judicatu gerentibus« szólló parancsának folytán »in octauis festi Beati Georgij martiris« törvénynap tartatván) prefatus procurator dicti domini Abbatis in huius documentum, quod predicte possessiones Mendzenth, Apathy et Lehotha in dicto Districto (így) ipsius terre Susohy existentes, nec non medietas tributi nunc in dicta villa Ladmeria exigi consueti eidem domino Abbati de jura pertineant, et a tenutis dicti Castri Saaskw metis sequestrate sint, quasdam litteras domini Karoli olym incliti Regis Hungarie priuilegiales suo duplici sigillo communitas anno Domini millesimo trecentesimo octauo, Regni autem sui anno similiter trigesimo octauo tredecimo kalendas mensis Februarij confectas, habentes in se confirmatiue de verbo ad verbum tenorem litterarum condam domini Andree similiter illustris Regis Hungariae laudande recordacionis anno Dominice Incarnacionis millesimo CC° decimo septimo Regni autem sui anno nono editarum, habencium et continencium in se confirmatiue verbalem seriem litterarum domini Stephani filij Kolomani condam similiter Regis Hungarie beate memorie anno ab Iucarnacione Domini millesimo centesime vigesimo quarto Regni autem sui anno nono editarum, habencium et continencium in se roboratiua verborum ordinem litterarum Excellentissimi Principis domini Magni, qui et Geysa dictus fuit, similtier Regis Hungarie beate recordacionis, fundatoris dicti Monasterij Sancti Benedicti, super juribus et libertatibus dicto Monasterio Sancti Benedicti anno Domini millesimo septuagesimo confectarum nobis curauit demonstrari, in quarum quidem litterarum tenore ipsius domini Magni seu Geyse Regis inter alia hy articuli habeantur: »Dedi autem in terra Susaldy in siluis, venacionibus, aquis, piscacionibus et fenetis, cnius terre primus termiunus est riuulus Tapla currens in Grana, qui Grana terminus est ascendendo vsque ad riuulum Radmora, insule vero fluuij Gran in partem Sancti Benedicti deueniunt, riuulusautem Radmeri terram Sancti Benedicti dinidit ab alijs; deinde illius riuuli caput, quod in monte Viduzky est signum; preterea - - - - - alterius termini est supradicti amnis caput Tapla; item tributum in tribus villis, scilicet Sozmicha, Gelednuk et Kerezthwr in qualibet earum medietate Regie partis« stb. (Uj határjárás rendeltetik el) Datum Bude tricesimosexto die octauarum festi Beati Georgij martiris anno Domini M° quadringentesimo septimo.

(Ezen okmány eredeti párja papiron, a budai kir. kamarai levéltárban. Az alapító okmány szövege igen számos hibával Fejérnél Cod. Dipl. I. köt. 428. l. A hibák némí kijavítására a fentebbi közlemény nyújt adalékot.)