213. III. Endre királynak törvénykezési kiadványa az Aba nemzetség tagjai közt történt birtokosztályról. 1299.

Andreas Dei gracia Hungarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Seruie, Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieque Rex omnibus Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem in omnium saluatore. Ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam harum serie volumus peruenire; quod cum Lukach, Petrus, Demetrius, Stephanus et Ladizlaus, filij Comitis Petri de genere Aba, discretum uirum Magistrum Ladizlaum Prepositum Ecclesie Tytuliensis aule nostre Vice Cancellarium, dilectum et fidelem nostrum, Demetrium, Nicolaum et Alexandrum Magistros, filios Comitis Alexandri, patrueles fratres eorundem super quibusdam possessionibus Nekche, Pagraach, Radauan et Scentmihal vocatis ultra Drawam existentibus traxissent in causam coram nobis, et tandem eisdem Lukach, Petro ac Demetrio pro se, Stephano et Ladizlao fratribus suis memoratis cum procuratorijs litteris nostris ex una parte; et prefatis Magistro Ladizlao Preposito, Demetrio et Alexandro, similiter pro se et pro predicto Nicolao fratre ipsorum eciam cum procuratorijs litteris nostris coram uobis personaliter comparentibus ex altera, in Congregacione Regni nostri Generali ijdem filij Comitis Petri contra memoratos Ladizlaum Prepositum et fratres suos, sedentibus nobis pro tribunali, et assidentibus venerabilibus patribus Petro Transiluane et Haab Wacyensis Dei gracia Ecclesiarum Episcopis, Dominico Magistro Tawarnicorum nostrorum, Magistro St. Judice Curie nostre, Magistro Demetrio Posoniensi et de Zolum, Thoma Comite Nytriensi et Borsyensi, ac alijs quam pluribus Baronibus et Nobilibus Regni nostri, proposuissent in figura Judicij in hunc modum: quod ijdem Magister Ladizlaus Prepositus et fratres sui medietatem possessionum predictarum, quam ad ipsos dicebant de iure pertinere, 330detinerent uiolenter in ipsorum preiudicium et grauamen. E conuerso antem dicti Magister Ladizlaus Prepositus et fratres ani respondentes dixissent, quod in memoratis possessionibus ijdem filij Comitis Petri nullam penitus haberent porcionem, sed eedem possessiones totaliter de iure ad ipsos pertinerent; et assercionem suam iam factam iu instanti cum priuilegijs dominorum Bele et Stephani illustrium Regum Hungarie felicium recordacionum euidentissime comprobassent. Quibus uisis non abilitis, non cancellatis, nec in aliqua sui parte uiciatis; sed ab omni suspicionis scrupulo puris, easdem possessiones, vna cum prefatis v enerabilibus patribus, Baronibus ac Nobilibus Regni nostri sentencialiter decreuimus: Vt dimidietas possessionum supradictarum dictis filijs Comitis Petri non conueniret. Tamen postmodum huiusmodi sentencijs iam perlatis, petentibus partibus et assumentibus, commisimus ipsam causam arbitrio Magistri Petri fili Compouldy, Magiatri Deseu Comitis Gumuriensis et de Borsoth, Magistri Farkasij filij Folkus, Magistri Aladari filij Chete, Detrici et Georgij filiorum Symonis, Michaelis filij Merhardi, Feldrici fratris Belus, et Petri filij Michaelis. Qui cum eisdem partibus ad nos personaliter accedentes nobis retulerunt concorditer oraculo uiue uocis: quod propter bonum pacis ijdem Magister Ladizlaus Prepositus et fratres sui prefatas possessiones Rodoan et Scenthmyhal uocatas reliquissent ipsis filijs Comitis Petri et eorum heredibus possidendas in perpetuum pacifice et quiete; memoratis uero possessionibus Nekche et Pagraach nuncupatis remanentibus filijs Comitis Alexandri et eorum heredibus heredumque suorum successoribus similiter perpetuo possidendis. Preterea partes nobis retulerunt super diuisione in alijs possessionibus eorum inter ipsos habita: quod quandam possessionem suam empticiam Lypoulch nuncupatam cum vniuersis vtilitatibus et pertinencijs suis certis metis separando in duas partes diuisissent, ex quibus una pars a parte meridionali sita, cum vniuersis utilitatibus suis, videlicet vna cum Castro Elusku nuncupato, et specialiter cum terris de iuxta fluuium Toph adiacentibus, cessisset filijs Comitis Alexandri antedictis, et suis heredibus perpetuo possidenda et habenda; reliqua parte eiusdem terre a parte aquilonali existente cum omnibus utilitatibus et pertinencijs 331suis filijs Comitis Petri et heredibus eorundem similiter possidenda perpetuo remanente. Mete autem, que separant porcionem utriusque partis ab inuicem, hoc ordine distinguntur: Prima siquidem meta incipit super duas arbores ilicis a parte occidentali iuxta terram Regnouldi quondam Palatini Zakula vocatam; deinde per quandam semitam tendit versus partem orientalem, et descendit ad quendam riuulum Triztynyk nominatum; abhinc transeundo ipsum riuulum per eandem semitam ascendit ud quendam montem, et eundo paululum in planicie uenit ad quandam viam, que uenit de villa Chizete; posthec eundo per eandem viam uenit ad quendam riuulum Lypoulchpotoka apellatum, et ibi transeundo per ipsum fluuium tendit per quendam monticulum Beerch uocatum, et in cacumine eiusdem monticulo progreditur versus partem aquilonem; et deinde descendendo de eodem monticulo per eandem viam diuertit iterum ad partem orientalem, et uenit ad quendam riuulum; et deinde diuertendo iterum ad partem aquilonem, per eundem riualum ascendendo uenit ad quendam fontem, qui est iuxta curtem seu possessionem eorundem; et deinde transeundo uenit ad ecclesiam Sancti Regis Ladizlai; et abeadem ecclesia descendendo per villam uersus orientem uenit ad quasdam arbores nucum, que sunt iuxta fluuium Ilsua; et iuxta eundem fluuium ascendendo uenit usque ad alium fluuium Nogpotok nominatum, ubi ijdem fluuij in unum coniunguntur; deinde ascendendo per ipsum fluuium Nogpotok uadit usque ad Scaraspotok; deinde uadit usque ad siluam, et ibi cadit ad quandam viam, que uenit de Soukuuth; et transeundo per eandem viam venit ad siluam; et eundo per eandem siluam uenit ad quandam magnam vallem Lobou nuncupatam; deinde transeundo ipsam vallem vadit per eandem viam ad quendam magnum montem; et descendendo de eodem monte uenit ad quendam fluuium Lamnicha uocatum; et descendendo iuxta eundem fluuium per ipsam viam uenit ad quendam locum uenacionis Bykachlesy nominatum; et ibi relinqueudo ipsam viam diuertit uersus plagas aquilonis; et eando iuxta alpes uenit ad quendam lapidem qui uocatur Solunku; deinde eundo uenit ad quendam montem Oblik uocatum, ubi continuatur terris Regalibus pertinentibus ad Sarus, et ibi terminatur. Hoc adiecto, quod si 332minera auri et argenti, uel cuiusuis generis metallorum, aut salifodina seu puteus salis reperta sunt uel reperiri poterint in futurum in possessione memorata, videlicet in porcione utriusque, prouentus huiusmodi partes communiter percipient et habebunt, cultores autem seu operarij metallorum eorundem et salifodine seu putey salis ad illam partem pertinebunt, in cuius porcione reperta fuerint metalla, sales et puteus salis memorata; et pecuniam ad opus incoandum ipsis operarijs partes dare communiter tenebuntur. Item possessiones Chabamezey, Zurdukybene, Werustou, Isompoulth, Fonchol et Pata, cum omnibus vtilitatibus et pertinencijs suis vniuersis cesserunt in ius et proprietatem filiorum Alexandri et eorum heredibus (így) perpetuo possidende; item possessionibus Zeekwdwor, Wasyan, Arkychalan et alijs, quas habent inter fluuios Feyrkyrus et Morus cum omnibus vtilitatibus et pertinencijs suis cedentibus filijs Comitis Petri, et heredibus eorundem similiter perpetuo possidendis. Ita quod ad recuperacionem possessionum alienatarum, que in diuisione utrisque partibus cessisse dignoscuntur; partes adinuicem se iuuare tenebuntur proprijs laboribus et expensis. In cuius rei memoriam et perpetuam firmitatem presentes eisdem partibus concessimus litteras dupplicis sigilli nostri munimine roboratas. Et quia sigillum nostrum idem Magister Ladizlaus Prepositus Tytuliensis tenet siue portat: ad maiorem huius facti certitudinem et uberiorem cautelam, ac suspicionem euitandam, presentibus eciam sigilla venerabilis patris domini Johannis Dei gracia Archiepiscopi Colocensis aule nostre Cancellarij, ac Omodei Palatini, dilectorum et fidelium nostrorum apponi fecimus et appendi. Datum per mauus eiusdem Magistri Ladizlai Prepositi anno Domini M°CC° nonagesimo nono, quinto kalendas Augusti, Regni autem nostri anno nono.

(A budai káptalannak ugyan 1299-ki átiratából; a budai kir. kamarai levéltárban.)