340. IV. Miklós pápa a peclinai apátnak meghagyja, hogy a cattaroi püspököt az ottani domokosrendiek ellen elkövetett kihágások tárgyában, a római szék elé idézze. 1288.

Nicolaus Episcopus servus servorum Dei venerabili fratri... Archiepiscopo Ragusino salutem et Apostolicam benedictionem. Habet nostris auribus inculcata relatio, quod dilecti filii nobilis vir... Dux et Commune Venetorum ad occupationem bonorum et iurium Aquilegensis Ecclesie manus avidas extendentes, Parentinam, Emonensem et Justinopolitanam Civitates, et Sancti Laurentii Montonensis et Gresignane Insule, Magle, aliaque nonnulla castra, terras, villas et loca in Istrie partibus constituta, que ad eandem Ecclesiam pertinere dicuntur, et in quibus venerabilis frater noster... Patriarcha Aquilegensis iurisdictionem omnimodam obtinere proponitur temporalem, per violentiam occupaverunt, eaque detinent taliter occupata, nonnulla castrorum et villarum ipsorum illicitis ausibus data licentia nequiter destruentes, alias Patriarche Ecclesieque predictis, ac venerabili fratri nostro... Episcopo et civibus Tergestinis, ac aliis suis adherentibus, coadiutoribus, fautoribus et sequacibus in hac parte per incendia et rapinas dampna maxima et graves iniurias inferendo, in eorundem Patriarche et Ecclesie, ac aliorum predictorum non modicum preiudicium et gravamen; quamobrem instigante humani generis inimico inter Patriarcham et quamplures illarum partium nobiles, ac alios predicte Ecclesie vasallos et adherentes eisdem ex parte una, et dictos Ducem et Commune Venetorum ex altera, gravium discordiarum et guerrarum discrimina sunt, ut asseritur, suscitata; quorum occasione grandia personarum et animarum pericula multimoda, dampna rerum retroactis contigere temporibus, et ne graviora contingant ulterius, verisimiliter formidatur. Unde nos ex debito pastoralis officii volentes huiusmodi obviarc periculis, et animarum profectibus providere; cupientes etiam, ut civitas Venetiarum in pacis pulcritudine sedeat et in requie opulenta quiescat; prefatos Ducem et Commune per alias nostras sub certa forma litteras rogamus, monemus et hortamur attente, ut ipsi tamquam viri pacifici mentes suas et animas habilitantes ad pacem, seque Apostolice Sedis beneplacitis coaptantes; attendentes etiam, quam dispendiosum animabus et saluti contrarium fore conspicitur aliena contra iustitiam detinere, quodque locum sibi non vendicat peccati remissio, ubi ablati restitutio non precessit; ea que in hac parte Patriarche, Ecclesie, Episcopo, civibus et aliis adherentibus, fautoribus, et sequacibus memoratis per se, vel per alium aut alios sunt ablata, eis sublato difficultatis obstaculo restituere procurent, a quibusvis novitatibus, invasionibus et insultibus per se, et per suos etiam stipendiarios, et adherentes in hac parte sibi, et fautores, coadiutores et sequaces suos contra illos, aut aliquos vel aliquem eorundem, et terras ipsorum penitus abstinendo; ac revocando nichilominus alios suos stipendiarios vel armatos, qui provinciam Istrie in dampnum Patriarche, Episcopi et civium ac aliorum predictorum ad statum ipsius perturbandum, sicut asseritur, sunt ingressi; sic in premissis omnibus laudabiliter et efficaciter processuri, ut zelatores pacis et amatores concordie se per effectum operis demonstrent, nosque devotionem et obedientiam eorum, quam in hoc promptam cupimus invenire dignis exinde in Domino laudibus attollamus; si vero in Civitatibus, Castris, villis et locis eisdem credunt se ius aliquod habere, coram nobis infra terminum in predictis litteris comprehensum per syndicum, seu procuratorem ydoneum, ad hoc ab eisdem Duce et Communi specialiter constitutum comparere procurent: Nos enim, qui sumus omnibus in iustitia debitores, parati sumus facere ipsis super hiis exhiberi iustitie complementum. Quocirca fraternitati tue per Apostolica scripta mandamus, quatinus pro nostra et Apostolice Sedis reverentia huiusmodi negotium prompto assumens animo, et personaliter te Venetias conferens, Ducem et Commune prefatos ad huiusmodi restitutionem et revocationem stipendiariorum seu armatorum predictorum faciendam, quodque ipsi per se ac etiam per eosdem stipendiarios, adherentes, fautores, coadiutores et sequaces eorum a quibusvis novitatibus, invasionibus et insultibus prorsus abstinere procurent, ex parte nostra, iuxta datam tibi a Domino gratiam, moneas et inducas, eos, si opus fuerit, ad restitutionem et revocationem easdem per censuram ecclesiasticam apellatione remota compellendo, nichilominus per se ac etiam stipendiarios et alios supradictos a novitatibus, invasionibus et insultibus quibuscunque omnino abstineant; et ut ipsi stipendiarij seu armati de provincia ipsa se absentent, censura simili compescendo; predictis Duci et Communi apertius expressurus, quod si forte in Ciuitatibus, Castris, villis, terris, et locis prefatis ius aliquod, sicut predicitur, se habere contendunt, compareant per syndicum vel procuratorem ydoneum infra predictum terminum coram nobis paratis facere ipsis complementum iustitie exhiberi. Quod autem fieri contigerit in hac parte, nobis per tuas litteras harum seriem continentes studeas plenius explicare. Datum Reate XV. kalendas Septembris Pontificatus nostri anno primo.

(Theiner, Vetera Monumenta Slavorum Meridionalium historiam illustrantia I. köt, 104. l.)