Reverendo in Christo patri Innocentio Dei gratia Sacrosancte Romane Ecclesie Summo Pontifici, H. eadem gratia Hungarie, Damatie, Choroatie Rameque Rex, salutem et tam devotam quam debitam in Domino reverentiam. Quoniam penes Sanctitatem vestram summa potestas post Deum est et auctoritas, et vestrum est spiritualium filiorum causas affectu paterno discutere, injurias Majestati nostre a falsis Principibus nostris, et precipue a Prelatis Ecclesiarum illatas vestre. discretioni detegimus. Sane quidam Episcoporum Regni nostri, inter ceteras adversitatis causas, fratrem nostrum, ex ultimo patris sui mandato contra inimicos crucis armatum, super nos reducentes, eumdem multa latenter data pecunia, manu etiam propinquorum necnon aliorum Regni proditorum adversum nos confoverunt; inter quos Bagiclaus Elvinus (azaz Boleslaus Vaciensis) et Joliannes Vesprimensis (Episcopi), perfidia notabiliores ceteris, atrocius et apertius in nos sevierunt; quorum unus B. Vaciensis justam nostre lesionis querimoniam preveniens, thesaurum ecclesie nos rapuisse, etiam se verberatum a nobis esse mentitus, tirannidis crimen coram vobis nostre innocentie imposuit, falso tamen, ut duximus. Predictum etenim Episcopum in crimine proditionis jam pridem multotiens deprendentes, a quibusdam suis audivimus, quod litteras in perturbationem nostram conscriptas, a fratre nostro et aliis infidelibus transmissas, et ab ipso illuc transmittendas, et 199quod pecuniam fratri nostro, dudum a domino Papa C. cum omnibus fauctoribus suis excommunicato, destinandam penes se haberet congregatam. Ad quorum certitudinem perscrutandam cum Principibus nostris ad Vaciensem Ecclesiam accessimus, et ab ejusdem ecclesie Canonicis altissima hora diei cum processione solempniter recepti fuimus. Postmodum vero Episcopo et Canonicis convocatis, coram Principibus nostris, cameram, in qua dicebatur thesaurus infidelium esse reconditus, aperiri pacifice petivimus. Quo petitioni nostre nullatenus acquiescente, major nobis orta est suspicio. Unde nos ipsum diligenter ammonuimus, ut ad removendam a se infidelitatis suspicionem eamdem cameram aperiri faceret, quatinus nos experimento videremus, si pecunia infidelium et littere traditionis ibi essent recondite. Ipse vero non solum cameram non aperuit, verum etiam Regiam Majestatem nostram multis contumeliis et verbis probrosis presumpsit lacessere, usque adeo, quod etiam nos latronem vituperando vocavit. Quo facto cameram per thesaurarium aperiri fecimus, et thesauris Ecclesie Canonicis presentibus intactis omnino relictis, litteras in perniciem nostram conscriptas illic iuvenientes accepimus, et per latores presentium vobis presentandas misimus. Quicquid itaque contra Deum et honorem Ecclesie idem Episcopus nos cominisisse vobis dixerit, non credatis. E(luinus) quoqne frater ejus Varadiensis dictus Episcopus, cujus vita detestabili relatione non indiget, videns nos Palatinum Comitem, per quem ipsi rabiem armorum in eversionem nostram incitaverant, propter deprehensam ejus infidelitatem, dignitatibus suis denudare, et Michaelem Comitem propter eminentiam sue fidelitatis eidem nos velle subrogare, ad impedimentum propositi nostri eumdem Michaelem Comitem denuntiavit excommunicatum; imponens ei, quo quemdam clericum, ut ipse dicebat, incarcerasset; qui tamen nec in sua parochia, sed a portanariis cum litteris predictorum captus et incarceratus fuerat. Nec idem Comes suus parrochianus, nec citatus, nec ammonitus, nec confessus extiterat. Licet autem hec et alia mala manifeste nobis intulerint, licet infidelitates corum, seditioues, persecutiones, perplexas et intricatas ipsorum simultates experimento noverimus, licet corone nostre periculum et causas fraterni exilii, civilis etiam belli et effusi sanguinis cos operari oculo ad oculum viderimus, juris tamem ordinarii non immemores, quamvis et in hoc diffugium constituentes, de frustatoria (így) dilatione ad impunitatem sibi blandiuntur, nullam in eos vindictam potestative ac secundum scientie nostre certitudinem exercuimus; quin potius ob reverentiam Sedis Apostolice vestro totum reservamus examini. Sed eorumdem adversariorum insidiis (non ignota loquimur) prepediti, vestre Paternitatis judicium expetere usque nunc distulimus; certissime proponentes, quod si vestra discretio severitatem juris in eos non exercuerit, cum non sit ulterius nobis libera de ipsis patientia, manum protectionis Ecclesiarum Prelatis, sicut quibusdam eorum non immerito jam subtraximus, necessitatis tempore omnino denegabimus. De eo autem, quod Colochensis Archiepiscopus, ut audivimus, conqueritur, quia ipsum ad presentiam nostram cum litteris vestris accedere non permisimus, de vera conscientia respondemus, quod non in contemptum Romane Ecclesie hoc facimus; sed timentes, ne capitales eius inimici, quos precipue ob defensionem Elvini Episcopi, multis enormitatibus respersi, et apud audientiam vestram ab eodem Archiepiscopo jam pridem veraci testimonio diffamati, nunc autem constantissime contra conscientiam suam et onmium fere Ungarorum defensi, in odium sui concitavit, verbis vel factis in aliquos de suis irruerint, quod scandalum, forte sedare non possemus; mandavimus ei, quatinus litteras et mandatum vestrum per aliquem de suis suffraganeis, vel per quoslibet alios nobis dirigeret. Quod autem audivimus, quia fidelem ac dilectum nostrum Vgernum Geuriensem Episcopum ob invidiam nostre dilectionis, quam ei merito sue devotionis impendimus, quidam inculpare nituntur, vobis in verbo veritatis significamus, quod eum et Curie Romane et nobis devotum ac fidelem invenimus. Unde beate memorie predecessor vester Papa Celestinus sepe devotionem ipsius nobis per nuntios et litteras suas commendavit, et eumdem, redditis de fidelitate sua gratiarum actionibus, ut in constantia fidelitatis persisteret, ammonuit. Id ipsum quoque a vestra caritale, cujus interest dc commodo filiorum applaudere, diligenter petimus, quatiuns grates super merito sue devotionis eidem Episcopo, ut antea, referentes, in ardorem perpetue dilectionis ipsum erga nos incitetis. Propter hec autem et alia plurima, que scribere non potuimus, dilectos ac fideles nostros prepositum G. et magistrum Ubaldum ad vestre Sanctitatis presentiam direximus, benignitatem vestram, de qua omnino confidimus, quantum possimus exorantes, quatinus eis, que tam super hiis, quam super aliis plurimis vobis intimaverint, fiem indubitanter adhibeatis, et petitionibus, quas super hiis et aliis plurimis porrexerint, vestrum consilium et auxilium non denegetis.

(Az u. n. Cluny-i csomóban foglalt okmányok közt, mely az 1245-ki lyoni egyházi zsinaton készült. Kiadta Huillard-Bréholles, Examen des chartes de l’Eglise Romaine contenues dans les rouleaux dites rouleaux de Cluny, Páris 1865. 75. l.)