106. III. Orbán pápa bullája az esztergami szent János rendű lovagok számára. 1187.

Urbanus Episcopus seruus seruorum Dej dilectis filijs Nicolao Magistro Domus Hospitalis Sancti Stephani Regis, site Strigonij, eusque (így) fratribus, tam presentibus, quam futuris, regularem uitam professis, in perpetuum. Religiosa loca, Diuino cultui mancipata, tenemur Apostolica protectione defendere et in suis justitijs tanto propensiorj studio confouere, quanto celebrius in eis Omnipotens Dominus colitur, et devotius a fidelibus honoratur. Eapropter, dilecti in Domino filij, uestris iustis postulationibus clementer annuimus, et domum vestram, in qua Dei estis et pauperum servitio deputati, sub Beati Petri et nostra protectione ad exemplar felicis recordationis Alexandrj Papae, predecessoris nostri, suscipimus, et presentis scripti priuilegio communimus. Inprimis siquidem statuentes, ut domus ipsa semper sit hospitalitatis officio dedita, cui est discrete, ac prouide deputata, et ordo canonicus, qui in ea de auctoritate pie memorie Mamfredi (így), quondam Prenestiensis Episcopi, tunc inter Sancte Cecilie Presbiteri Cardinalis, Apostolice Sedis Legati, secundum Deum et Beati Augustini regulam institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus inuiolabiliter obseruetur; ea in canonicorum numero moderatione seruata, quod hospitalitas graue non sustineat detrimentum. Preterea quascunque possessiones, quecunque bona eadem domus in presentiarum iuste et canonice possidet, vel in futurum concessione Pontificum, largitione Regum, uel Principum, oblatione fidelium, seu alijs justis modis, prestante Domino, poterit adipisci, firma uobis, uestrisque successoribus et illibata permaneant. Sane cum recolende memorie Geyza quondam Rex Hungarorum Jerosolimis, sicut in eius scripto autentico continetur, Ecclesiam in honorem Dei et ad memoriam Beate Marie semper Virginis, matris sue et Sancti Stephani Regis fecisset de suis et suorum Principum elemosinis pietatis intuitu construi, et domum etiam hospitalem, in qua peregrini et alij transeuntes, propter Deum subsidia reciperent karitatis, et cum fratribus ipsius Ecclesie, qui domum vestram construxerant, copiosam terram ad construendas domos et ad praeparandas officinas necessarias Strigonij contulisset; id eidem domui libertatis indulsit, ut nullus in ea commorantium hospitum tributa persolueret, et insuper ad cotidianos (így) usus ipsius domus singulis diebus de propria silua sua, que vulgo Ples (Pilis) nuncupatur, quinque currus lignorum portandi, liberam uobis contulit facultatem. Ipsum autem Principes eius, et quidam alij fideles Dei de Regno, suis in bonis operibus imitantes, predicte domui uestre predia, villas, agros, siluas, seruos et ancillas, piscinas, et alia misericorditer optulerunt, data per diacesanos (így) Episcopos libertate, ut quicquid erat domui uestre fidelium largitione collatum, a solutione tributorum et decimarum abeatur immune. Nos itaque officio suscepte amministrationis inducti, tam ea, que prediximus, quam etiam monasterium Sancti Stephani Regis, ab omnium jurisdictione liberum, et hospitalem domum, positam in loco, qui Obon nuncupatur, et insuper duodecim naves et quinque villas - - -karissimo in Christo filio nostro Bela Illustri Ungarorum Rege, necnon Ecclesiam Sancti Stephani de pulchro, de predio, Ecclesiam Sancte Trinitatis de Aqua Calida (a budai hévvézi egyház), Ecclesiam Sancti Nicolay de Veytyo - -, Ecclesiam Sancte Ma - - - hovt, Ecclesiam Sancte Marie de Sokol, Ecclesiam Sancte Margarete de Charca, et alias Ecclesias - -- - bet earum pertinentiis, de auctoritate diocesanorum Episcoporum - - nui uestre - - - - ia omnia, que siue de liberalitate Regum, siue de (concessione) Episcoporum, uel aliorum fidelium incionabili - - - - domui uestre - -Apostolica a - - - - - egil - - - uel ab alijs ecclesiasticis, aut secularibus personis domui uestre rationabiliter in - - - hactenus - - - - - - - in domo uestra, vel in obedientijs sibi subditis persona laica super ecclesiasticos uiros nullam habeat potestatem; sed ad eas regendas fratres, qui clerici sint et idonei, presint. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum fas sit prefatam domum temere perturbare, aut eius possessiones aufferre, uel ablatas retinere, minuere, seu quibuslibet uexationibus fatigare; sed omnia integre conseruentur, eorum pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Salua Sedis Apostolice auctoritate. Ad indicium autem huius a Sede Apostolica percepte libertatis, unam unciam auri nobis nostrisque successoribus annis singulis persoluetis. Si que igitur in futurum ecclesiastica, secularisue persona, anc (így) nostre constitutionis paginam sciens, contra eam temere uenire temptauerit, secundo tertioue commonita, nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se Diuino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a Sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districte ultioni subiaceat. Cunctis autem, eidem loco sua iura seruantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bone actionis percipiant, et apud districtum Judicem premia eterne pacis inueniant. Amen.

† Ego Petrus de Bono Presbyter Cardinalis tituli Sancte Susanne ss.

† Ego Laborans Presbyter Cardinalis Sancte Marie trans Tiberim tituli Calixti ss.

† Ego Pandulfus Presbyter Cardinalis Basiliensis XII Apostolorum ss.

† Ego Melior Presbyter Cardinalis Sanctorum Joannis et Pauli tituli Pamachij ss.

† Ego Adelardus tituli Sancti Marcelli Presbyter Cardinalis ss.

(Pápai jegy.)

Ego Urbanus Catholice Ecclesie Episcopus ss.

† Ego Henricus Albanensis Episcopus ss.

† Ego Paulus Prenestinus Episcopus ss.

† Ego Jacintus Sancte Marie in Cosmedyn Diaconus Cardinalis ss.

† Ego Gratianus Cosme et Damiani Diaconus Cardinalis ss.

† Ego Rolandus Sancte Marie in Porticu Diaconus Cardinalis ss.

† Ego Petrus Sancti Nicholay in Carcere Tulliani Diaconus Cardinalis ss.

† Ego Radulfus Sancti Georgij ad Velum Aureum Diaconus Cardinalis ss.

Datum Verone per manus Alberti Sancte Romane Ecclesie Presbyteri Cardinalis et Caneellarij VIIII. kalendas Julij Inditione quinta, Incarnationis Dominice anno M° C° LXXXVII°. Pontificatus uero domini Urbani Pape III. anno II.

(Knauz Nándor, Magyar Sion I. köt. 130. l.)