230. IV. Miklós pápa ugyan azon követség tárgyában 3) Rudolf római-német királyhoz; 4) Albert ausztriai herczeghez, 5) II. Venczel cseh királyhoz; 6) a lengyel herczegekhez. 1290.

Nicolaus Episcopus seruus seruorum Dei carissimo in Christo filio R. Regi Romanorum Illustri salutem et Apostolicam benedictionem. Confidimus, fili carissime, quod tu tanquam Princeps Catholicus et devotus mentem tuam ad celestia desideria dirigens, circa illa te promptum et paratum exhibeas, que superno sint accepta conspectui, tue salutis profectum respiciant et procurent fidei Christiane continuum incrementum. Sane didicisse te credimus, quam reprehensibiliter hactenus, quamque inhoneste, quinimo periculose se gesserit ... Ungarie Rex, qui vesanis adherens consiliis et a via veritatis exorbitans, Christiana religione postposita, se cum Tartaris, Saracenis, Neugeriis, et paganis dampnate conversationis audacia fedus asseritur contraxisse, sumpta norma nepharia specialiter vivendi cum Neugeriis supradictis, ac turpiter et impudenter, abiecta coniuge propria, Regalibus utique orta natalibus et honeste conversationis ac vite titulis insignita, videlicet carissima in Christo filia nostra E. Illustri Regina Ungarie, crudeliter seviens in se ipsum et domum Ungarie inclitam Regibus pollere Catholicis consuetam, thorum fedare non metuit coniugalem in grandem superne Maiestatis offensam, grave sue salutis dispendium et scandalum fidelium plurimorum. Nos autem equanimiter ferre talia et tam gravia non valentes, et cupientes per Apostolice Sedis providentiam oportunum super hiis Domino favente remedium adhiberi, venerabilem fratrem nostrum B. Episcopum Eugubinum, virum utique virtutibus insignitum ac nobis et fratribus nostris merito sue probitatis acceptum, ad Regnum Ungarie, commisso sibi plene legationis officio in eodem Regno, nec non Dalmatie, que Ungarie Regibus solet esse subiecta, Austrie, Styrie, Carinthie, Cumanie et Bosne partibus, tanquam pacis angelum destinamus, sibi per alias litteras nostra iniuncto, ut si Tartari, Sarraceni, Neugerii et pagani prefati, suos conatus nepharios contra fidei orthodoxe cultores exercere presumpserint, ne ipsorum crudelitas in eiusdem fidei dispendium invalescat, adversus eos et alios adherentes eisdem, vel ipsos in hiis quomodolibet confoventes, cuiuscumque preminentie, dignitatis, status aut conditionis existerent, ac etiam contra hereticos, qui de diversis mundi partibus in nonnulis locis sue legationi subiectis, sicut asseritur, conveneruut, omnibus Christi fidelibus per Regnum Ungarie supradictum ac alias dicte legationis partes per se, vel per alium seu alios verbum crucis sollicite proponere studeat, et ad eam promptis animis assumendam Christianum populum exhortari. Rogamus itaque Celsitudinem Regiam et hortamur in filio Dei patris, iu remmissionem tibi peccatorum iniungentes, quatenus diligenti meditatione recogitans, quod per hoc posset Catholice fidei non modicum deperire, contra Tartaros, Sarracenos, Neugerios, et paganos eosdem prefato Episcopo pro Divina et Apostolice Sedis ac nostra reverentia, cum super hoc et aliis etiam sue legationis negotiis ex parte ipsius Episcopi contigerit te requiri, assistere studeas consiliis et favoribus oportunis, ut illorum dampnatis et repressis erroribus et pravis conatibus penitus vacuatis, tibi exinde ex alto proveniat premium, quod pro piis actibus compensatur, nosque devotionem Regiam uberibus in Domino laudibus attollamus. Datum Rome apud Sanctum Petrum XIII. kalendas Junii, Pontificatus nostri anno tertio.

In e. m. nobili viro A. Duci Austrie verbis competenter mutatis.

In e. m. carissimo in Christo filio ... Regi Boemie Illustri sub dato apud Urbem veterem X. kal. Augusti, Pontificatus nostri anno tertio.

In e. m. nobilibus viris universis Ducibus Polonie sub dato apud Urbemveterem X. kal. Augusti, Pontificatus nostri anno tertio.

(IV. Miklós pápa Regestáiból, Theiner id. m. I. köt. 363. l. Az Albert ausztriai herczeghez intézett pápai levélnek egész szövege olvasható Fejérnél Cod. Dipl. V. köt. 3. r. 494. l.)