200. Jakab prenesztei püspök és pápai követ a pannonhalmi apátság és Fábián lovagközti perben ítél. 1234.

Jacobus miseratione Diuina Prenestinus Electus ApostoliceSedis Legatus vniuersis presentes litteras inspecturis salutem in Domino. Cumolim dilecti in Christo V(rias) Abbas et Conuentus Monasterij Sancti Martini deSacro Monte Pannonie super Ecclesia Sancti Spiritus, quibusdam palatiis etaliis pertinentiis ad eandem coram venerabili patre... Waciensi Episcopo etconiudicibus eius a Sede Apostolica delegatis contra nobilem urium FabianumDiocesis Strigoniensis mouerint questionem, et idem propter suam multiplicemcontumaciam ab eisdem fuerit excommunicationis uinculo innodatus, etnichilominus dictis Abbati et Conuentui causa rei seruande possessio adiudicatafuerit a iudicibus supradictis, quam non potuerunt nancisci propter potentiamaduersarii memorati, tandem dicti Abbas et Conuentus super hoc obtinueruntlitteras prudenti et discreto uiro Magistro Egidio domini Pape Subdiacono etCapellano, tunc in Vngaria pro negotiis Romane Ecclesie existenti. Quicognoscens contumaciam nobilis memorati ueram, possessionem ex secundoadiudicauit Abbati et Conuentui supradictis, ex qua propter proteruitatemeiusdem nullum fructum consequi potuerunt. Vnde cum dicti Abbas et Conuentusdicerent, se multis expensis et laboribus fatigatos, petierunt a nobis, quodeos in possessionem ueram predictarum rerum de facto faceremus induci, et eosinductos tueri iuxta forman libelli inferius annatati, cuius tenor est talis:

A uobis, domine J. Prenestine Electe Apostolice Sedis Legate,petit Abbas Sancti Martini de Pannonia nomine suo et Conuentus sui, quodfaciatis ipsum induci in ueram possessionem Ecclesie Sancti Spiritus cumpalatiis et possessioibus suis, quas nobilis uir Fabianus possidet, quarumrerum possessio adiudicata fuit dictis Abbati et Conuentui per... Waciensem et...Waradiensem Episcopos et... Abbatem 324de Felduar iudices a GregorioPontifice delegatos; et post Magister Egidius, domini Pape Capellanus, dictosAbbatem et Conuentum ueros Constituit possessores; sed propter contumaciamnobilis supradicti non potuerunt possessionem nancisci. Quare petunt dictumnobilem sibi condempnari ad restitutionem fructuum perceptorum et expensarum,quos et quas extimant centum quinquaginta marcarum. Item petit, quod faciatisipsos tueri in dictarum rerum possessione. Saluo iure etc.

Quam petitionem licet litem constestando nobilis predictus responderit non debere admittere, nec fieri debere, quodcontinebatur in ea; tamen ante cognitionem cause se contumaciter absentauit,propter quod nos eum excommunicationis uinculo duximus innodandum. Et cum idemF. non uideatur curare de excommunicatione predicta, dictus Abbas et Conuentusa nobis cum instantia super hoc sententiam postulabant. Cum de omnibussupradictis nobis liqueret per processum iudicum predictorum, nos uisisprocessibus eorundem, et auditis allegationibus dictorum Abbatis et Conuentus,absentiam dicti nobilis Dei presentia supplente et Abbate ac procuratore SanctiMartini presentibus, ueram possessionem rerum petirarum in libello dictisAbbati et Conuentui duximus sententialiter iudicandam, et eos corporaliterdebere mitti in possessionem rerum petitarum in libello superius memorato,contradictores per censuram ecclesiasticam compescendo, jure proprietatisutrique parti in omnibus reseruato. In cuius rei testimonium presentes nostrisigilli munimine iussimus communiri. Actum anno gratie M.CC.XXXIIII., IIII.kal. Februarii. Indictionis VII.

(Eredetie aszent-mártoni főapátság levéltárában.)